Overførbar venerisk tumor hos hund

Overførbar venerisk tumor (Transmissible venereal tumor (TVT)) er utbreidd i store delar av verda, inkludert Sør- og Aust-Europa. I Noreg er sjukdommen berre påvist éin gong - hos ein importert gatehund frå Romania i 2013.

TVT er smittsam kreftsjukdom hos hund. Utbredelsen er særleg høg i tropiske og subtropiske område, og risikoen for å få sjukdommen inn i Noreg aukar med import av hundar frå land utanfor Norden.

Smittestoff og smittevegar

Ved TVT er sjølve kreftcellene smittestoffet. Smitte skjer vanlegvis ved direkte kontakt mellom hundar; via kjønnsvegar, snute eller munn. TVT smittar under naturlege forhold ikkje til menneske eller andre artar.

Sjukdomsteikn og diagnostikk

Tumorar oppstår som regel i kjønnsvegane, men kan også sjåast i nase- eller munnhòle. Spreiing til indre organ finst. Ein hund kan ha éin eller fleire svulstar, og dei kan variera i storleik frå få mikrometer til 15 cm i diameter.

Symptoma vil variera etter lokalisering og storleik på tumorane. Ofte veks dei raskt, og overflata får lett sår, slik at det kan siva blodtilblanda væske frå tumorane. Sekundærinfeksjon med bakteriar sest ofte.

I klassiske tilfelle av TVT, med svulstar i kjønnsorgana, vil ein veterinær raskt kunna mistenkja TVT. Ei vevsprøve frå tumoren er nødvendig for å stadfesta diagnosen. Diagnosen kan vera vanskelegare i utypiske tilfelle, t.d. viss svulstane er lokaliserte utanfor kjønnsvegane.  

Førekomst

TVT finst i store delar av verda, inkludert Sør- og Aust-Europa. I Noreg har TVT berre vorte påvist éin gong hos ein gatehund importert frå Romania i 2013. I Sverige er det registrert 16 tilfelle av sjukdommen hos importerte hundar mellom 2012 og 2022.

Tiltak

TVT kan behandlast med cellegift. Det er lang behandlingstid og oppfølging i etterkant, og tilbakefall finst relativt ofte. Ved spreiing til indre organ er prognosen dårleg.

Dersom ein mistenkjer TVT hos ein hund, skal Mattilsynet kontaktast og hunden blir isolert frå andre hundar inntil diagnosen av avklart.

Det finst ingen vaksine mot TVT.