-Villreinsimla døydde i midten av mars 2016. Ho blei funne i samband med merking ved bruk av helikopter i Nordfjella villreinområde i regi av Norsk institutt for naturforskning (NINA). Under merkingsaktiviteten sprang ho ut av flokken og vart funnen liggjande ute av stand til å reisa seg. Simla døydde i løpet av kort tid og blei sendt til obduksjon ved Veterinærinstituttet. Det var eit vakse dyr, seier viltpatolog Turid Vikøren hos Veterinærinstituttet som gjennomførte obduksjonen.
Reinsdyrsimla hadde ein del feittreservar og var såleis ikkje avmagra.
-Hjå hjortedyr som er eldre enn 18 månader, tek vi rutinemessig ut hjerneprøve som ledd i overvakingsprogrammet for CWD, og det blei også gjort på denne simla, fortset Vikøren.
Leiar for det nasjonale referanselaboratoriet for prionsjukdommar ved Veterinærinstituttet, Sylvie Benestad, fortel at hjerneprøven frå villreinsimla var positiv for prionsjukdom både på den innleiande testen (ELISA-test) og i to ulike oppfølgjande testar (Western Blotting, Immunhistokjemi).
Om sjukdommen
Chronic Wasting Disease er ein overførbar prionsjukdom som rammar sentralnervesystemet hjå hjortedyr og årsakar gradvis tap av nerveceller i hjernen. Sjukdommen har ei langsam utvikling og viser seg etter kvart ved avmagring og endra oppførsel, og dyret døyr til slutt. CWD er ein velkjent sjukdom hjå hjortedyr i Nord-Amerika der den er påvist hjå mulhjort, kvithalehjort, nordamerikansk kronhjort og nordamerikansk elg. Sjukdommen har ikkje tidlegare vore påvist i Europa. Dette er også første gong at CWD er påvist hjå rein på verdsbasis. Det er så langt ikkje noko som tyder på at CWD kan smitta menneske.
Hjernen fra reinsdyret. Foto: Sylvie Lafond Benestad, Veterinærinstituttet.
Prioner fra mikroskob. Foto: Sylvie Lafond Benestad, Veterinærinstituttet.
Vidare arbeid
Veterinærinstituttet vil ta eit initiativ med tanke på å skaffa meir data omkring førekomsten av CWD hjå villrein i Noreg. Det er viktig at folk som observerer sjuke reinsdyr i fjellet, tek kontakt med Veterinærinstituttet med tanke på innsending av prøvemateriale for laboratorieundersøking.
Les meir om sjukdommen Chronic Wasting Disease (CWD) her.
Miljødirektoratets nettmelding
Oppdatering 19.04.2016. Nature har skrevet en nettsak basert på våre funn.
Kontaktpersonar ved Veterinærinstituttet:
Turid Vikøren (vilt) turid.vikoren@vetinst.no
Kjell Handeland (vilt) kjell.handeland@vetinst.no
Sylvie Benestad (prionsjukdommar) sylvie.benestad@vetinst.no
Jorun Jarp, avdelingsdirektør helseovervåking jorun.jarp@vetinst.no Mobil: 90056216.
Asle Haukaas, kommunikasjonsdirektør asle.haukaas@vetinst.no Mobil: 92080877.